Uzay-zaman-mekan (Nuray)

Pale Blue Dot
Amatör bir Astronomi topluluğunun üyesiyim. 3-4 sene önce mutat toplantılarımızdan birinde, arkadaşlarıma oğlumun okulunda çocuklar için astronomiye giriş dersi vermek istediğimi söyleyip yardım istemiştim. Gerçek bir astronom olan Murat Gezer’in ,” niye bu dersi kendin hazırlamıyorsun ? “ demesi astronomiyi çocuklara anlatmak üzerine çalışmamın başlangıcı oldu. Blogdaki ilk yazım , hazırladığım bu eski sunumun son karesi. Üstat Carl Sagan’dan bir alıntı. Bu küçük alıntı aslında uzaydaki varlığımızı kavramanın, boyut ve zaman ilişkisini kurmanın ne kadar önemli olduğunu hepimize çok iyi anlatıyor.
Pale Blue Dot
Fotoğraf, Voyager 1 tarafından 14 Şubat 1990'da çekilmiştir.
Uzay aracı komşu gezegen alanlarını aşıp güneş sistemimizin kenarlarına ulaştığında, mühendisler kendi evi olan gezegene son bir bakış atabilmesi için aracı kendi etrafında çevirdiler. Voyager 1 Dünyamızın bu portresini çektiğinde, evinden yaklaşık 6,4 milyar kilometre uzakta ve tutulum düzleminin yaklaşık 32 derece üzerindeydi. Resmi Güneş'e çok yakın çekmenin bir sonucu olarak, saçılmış güneş ışınlarının ortasında yer alan Dünya, yalnızca küçük bir ışık noktası olarak görülüyor.
"Uzayın derinliğinden bu resmi çekmeyi başardık; eğer bu resme dikkatlice bakarsanız, bir nokta görürsünüz. O noktaya tekrar bakın. İşte o nokta burasıdır. Evimizdir. O nokta biziz. Sevdiğiniz herkes, tüm tanıdıklarınız, adını duyduklarınız, gelmiş geçmiş tüm insanlar hayatlarını o noktanın üzerinde geçirdiler. Türümüzün tarihindeki tüm sevinçlerimiz ve acılarımız, kendinden emin bin çeşit inancımız, ideolojimiz ve ekonomik öğretimiz, her avcı ve her yağmacı, her kahraman ve her korkak, uygarlığımızın mimarları ve tahripçileri, her kral ve her köylü, birbirine aşık olan her genç çift, her anne ve her baba, umutları olan her çocuk, her mucit ve her kâşif, ahlak değerlerini öğreten her öğretmen, yozlaşmış her politikacı, her bir "yıldız", her bir "yüce önder", her aziz ve her günâhkarın tamamı, işte orada yaşadı. Bir güneş ışınında asılı duran o toz zerreciğinde.
Bu soluk ışık noktası, bütün o kasılmalarımıza, kendi kendimize atfettiğimiz öneme ve evrende öncelikli bir konuma sahip olduğumuz yolundaki yanlış inancımıza meydan okuyor. Gezegenimiz, çevremizi saran o büyük evrensel karanlığın içerisinde yalnız başına duran bir toz zerreciğidir. İçinde yaşadığımız bilinmezlik ve bütün bu enginliğin içerisinde, başka bir yerden yardım gelip bizi bizden kurtaracağına dair hiçbir ipucu yoktur.
Dünya; şu ana kadar yaşam barındırdığı bilinen tek gezegen. En azından yakın gelecekte, türümüzün göçebileceği başka hiçbir yer yok. Evet, ziyaret ediyoruz. Ama henüz yerleşemiyoruz. Beğenseniz de beğenmeseniz de, şu an için Dünya yaşadığımız yer.
Gökbiliminin alçakgönüllü ve kişiliği geliştiren bir deneyim olduğu söyleniyor. Bana kalırsa, insan kibrinin akıl dışılığını küçük Dünyamızın uzaktan çekilmiş bu görüntüsünden daha iyi gösterebilecek bir şey yoktur. Bu görüntü, bildiğimiz tek evimiz olan bu soluk mavi noktayı birbirimizle daha içten paylaşmamız ve koruyup şefkat göstermemiz gerektiği konusundaki sorumluluğumuzun altını çiziyor."
C. Sagan
Hepinize yıldızlı geceler dilerim, kış gökyüzü çok güzeldir. Orion tün ihtişamıyla bize bakar. Siz de başınızı göğe kaldırmayı unutmayın ! Gezegen gözlemi açısından da Şubat şanslı bir ay, üstelik şubat sonuna doğru çıplak gözle görebileceğimiz bir kuyrukluyıldızımız bile olacak : Lulin !
Bir sonraki yazı : “şu sıralar gökyüzü”